«هدف علم اقتصاد» یا «اهداف مختلف اقتصاددانان»؟
تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۳۱۷۰۸۴
به گزارش خبرنگار مهر، سیروس امیدوار عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی و پژوهشگر حوزه عدالت در نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصادی در یادداشتی با عنوان «هدف علم اقتصاد» یا «اهداف مختلف اقتصاددانان»؟ به تفاوت علم اقتصاد و اقتصاددانان پرداخته است:
در مورد «هدف علم اقتصاد» و نقش آن در هدایت فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، مطالبی خوانده یا شنیده‌ایم؛ اما شاید کمتر این پرسش اساسی برای ما مطرح شده باشد که آیا «هدف علم اقتصاد» اساساً عبارتی بامعناست؟ به نظر می‌رسد پاسخ این پرسش حداقل به دو دلیل منفی باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ثانیاً امر واقع این است که «علم اقتصاد» همچون هر شاخه دیگر معرفت بشری، در مقام تحقق، مجموعه‌ای است که کم یا بیش در جهات مختلف در حال بسط بوده است و از این رو می‌توان پرسید که هم اصل بسط آن و هم میزان و چگونگی بسط آن در جهات مختلف را چگونه می‌توان تبیین کرد؟ به نظر می‌رسد یک تبیین قانع‌کننده این باشد که هر اقتصاددانی تلاش کرده است تا علم اقتصاد را در جهاتی بسط دهد که با اهداف مورد نظر وی هماهنگ هستند. از این رو علم اقتصاد موجود، محصول اهداف اقتصاددانان مختلف است.
در دفاع از این تبیین می‌توان گفت که اهداف هر انسان و بویژه هر اقتصاددان، یکی از عناصر سازنده انتظارات وی از علم اقتصاد هستند. یکی دیگر از عناصر سازنده این انتظارات، تعریف مقبول یک فرد از این علم است. همچنین می‌توان گفت رایج‌ترین تعریف علم اقتصاد، تعریف پیشنهادی رابینز (۱۹۳۵) به این نحو قابل صورت‌بندی است: «علم اقتصاد علمی است که رفتار انسان را به منزله رابطه بین اهداف و منابع کمیابی که کاربردهای رقیب دارند مطالعه می‌کند.». حال ممکن است فردی از یک سو این تعریف را بپذیرد و از سوی دیگر بر این باور باشد که ساحت دانش از ارزش پیراسته است یا اگر دانش به ارزش آلوده است باید پالایش لازم صورت گیرد تا به این شیوه، شراب ناب دانش (به تعبیر فرانسیس بیکن) حاصل شود.
اما چنین فردی باید توجه کند که کاربرد کلمه «بهینه» در تعریف فوق که آشکارا بار ارزشی دارد، نشان‌دهنده آن است که هم ارزش در قلب تعریف مقبول وی از دانش اقتصاد رسوخ دارد و هم نمی‌توان در مقام تحقق، دانشی فارغ از ارزش داشت زیرا دانش هم در مقام پیدایش و گسترش و هم در مقام داوری به ارزش وابسته است. می‌توان نشان داد که مسیر عمده این وابستگی دانش به ارزش نیز، وابستگی دانش به مسئله و وابستگی مسئله به ارزش است.
با این توضیحات می‌توان جدول مقایسه مکاتب مختلف علم اقتصاد را که در پست قبلی آمده است بهتر درک کرد. به نظر می‌رسد قابل دفاع‌ترین تبیین برای توضیح امر واقع وجود مکاتب اقتصادی مندرج در این جدول، این است که اولاً اقتصاددانان مختلف با مسائل مختلفی مواجه بوده‌اند و ثانیاً حتی اگر فرض کنیم که تمامی اقتصاددانان با مجموعه یکسانی از مسائل مواجه بوده‌اند، رتبه‌بندی و وزن‌دهی مسائل نزد آنان متفاوت بوده است و این تفاوت خود تا حد زیادی از نظام ارزشی آنان نشأت گرفته است.
البته در این میان، آن ارزشی که در رأس نظام ارزشی یک اقتصاددان قرار گرفته است نقش قاطعی در شکل دادن به جهت فعالیت پژوهشی وی و به این طریق در بسط علم اقتصاد در جهات مختلف داشته است. بنابراین می‌توان انتظار داشت که با قرار گرفتن ارزش‌های مختلفی از قبیل آزادی، کارایی، توسعه، عدالت در رأس نظام ارزشی یک اقتصاددان، علم اقتصاد در مسیرهای مختلفی بسط پیدا خواهد کرد. در پست‌های بعد در این باره بیشتر بحث خواهد شد.
کد خبر 4812505منبع: مهر
کلیدواژه: عدالت اجتماعی اقتصاد علوم انسانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نشست علمی کنفرانس بین المللی آیت الله جوادی آملی هیات مذهبی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی فعالیت های قرآنی جامعه ایمانی مشعر معرفی کتاب دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران علوم انسانی جامعه شناسی گام دوم انقلاب قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۳۱۷۰۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کیوی و مرکبات نخستین زنجیره ارزش مازندران است
به گزارش خبرنگار مهر، رحیم بخشی صبح پنجشنبه در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: کیوی و مرکبات نخستین زنجیره ارزش مازندران به شمار می‌رود که سهم ۲۴ درصدی در تولید ناخالص استان دارند.
وی با اشاره به اینکه در شرکت در این نمایشگاه حاصل یک کارگروهی بود که توانستیم توانمندی‌های استان مازندران را براساس نظام نامه ابلاغی به نمایش بگذاریم، تصریح کرد: از هشت تا ۱۲ اردیبهشت ماه برنامه ریزی برای حضور زنجیره‌های ارزش مازندران در این نمایشگاه صورت گرفت که بیش از ۲۰و احد تولیدی با اولویت زنجیره‌های ارزش ۱۲ گانه استان توانستند در این عرصه بین المللی حضور بهم رسانده و توانمندی‌های خود به نمایش بگذارند.
وی با اشاره به اینکه از ۱۲ زنجیره ارزش، هشت زنجیره ارزش در بخش کشاورزی متمرکز شده است، گفت: در دو محصول کیوی و مرکبات براساس نقش این محصولات کشاورزی، ۲۴ درصد در تولید ناخالص استان مازندران سهم یافته‌اند، دو درصد شیلات و حدود ۶ درصد محصولات باغی در بخش اقتصادی استان نقش بر عهده دارند.
بخشی با تاکید بر اینکه در ایران اکس پو۲۰۲۴، حدود ۷۰ کشور حضور داشته‌اند و فرصت تجربه آموزی مناسبی برای بخش صادراتی استان‌های مختلف به شمار می‌رفت، تصریح کرد: شناسایی بازارهای جدید صادراتی و حضور رایزن‌های اقتصادی کشورهای مختلف، زمینه ساز توسعه تجارت برای استان‌های مختلف بود که مازندران هم توانست از این مهم بهره بگیرد و امیدواریم بتوانیم در سال‌های آتی این دستاوردها را به خوبی توسعه داده و برای اتشغال بیشتر بهره بگیریم.
کد خبر 6094863
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند